Column: Boerenverstand


Voor Het Kontakt Harderwijk schrijf ik een tweewekelijkse column. Deze column verscheen op 09-10-2019.

Het was een bijzonder gezicht, die sliert met zwaailichten zo ver het oog reikte. Afkomstig van de honderden tractoren die voorbijtrokken op de snelweg, terug van het Malieveld naar de green green grass of home. Ik voelde bewondering en respect voor de boeren die hun beroepsgroep hadden verdedigd die dag, al was het misschien anders geweest als ik dit schouwspel niet in tegengestelde richting met 130 kilometer per uur had gadegeslagen.

Boer worden, dat was zo’n beetje het hoogst haalbare in het dorp waar ik ben opgegroeid. Van jongens die je vroeg wat ze later wilden met hun leven kreeg je het antwoord ‘op de combine rijd’n.’ Al wilde een enkeling ook wel bij de pliesie of op de brandweerootoo. Ik wilde buschauffeur worden, maar daar was ik samen met klasgenoot Richard de enige in.

De lol om boer te worden is er inmiddels wel een beetje vanaf. Supermarkten knijpen je uit, de consument zit graag voor een dubbeltje op de eerste rang en de overheid slaat je elk seizoen met nieuwe regels om de oren. Is het geen mestoverschot, dan wel een melkquotum, gedoe met fosfaten en nu dan weer de stikstofuitstoot. De veeteelt is daar grotendeels voor verantwoordelijk, dus de helft van de veestapel moet maar weg, zo werd er vanuit Den Haag geredeneerd.


Het klinkt hartstikke leuk, dat je als boer meteen achter de geraniums mag, maar mijn boerenverstand zegt dat die compensatie van de overheid nooit voldoende zal zijn om het uit te zingen tot aan je zelfgespaarde pensioen.

Zeker, er moet ook iets gebeuren en zeker, de veeteelt draagt ook bij aan de stikstofuitstoot. Al circuleren er verschillende statistieken, variërend van de 70% van D66’er Tjeerd de Groot -zo’n beetje de aanjager van de boerenopstand-, tot de iets minder hysterische 46% van het Ministerie van Landbouw. Nu we toch aan het goochelen zijn met cijfers; er gaat al een tijdje een statistiek over het web waarin staat dat de 16 grootste olietankers ter wereld net zo vervuilend zijn als alle (!) auto’s op aarde. Toch heb ik het voorstel om de haven van Rotterdam te halveren tot dusver niet gezien.   

Nee, de boeren zijn aan de beurt. En waar Minister van Landbouw Carola Schouten de ene dag nog bezwoer dat er onder haar bewind geen halvering van de veestapel zal plaatsvinden, was er de volgende dag de oproep aan de provincies om te bekijken welke boeren zouden kunnen worden uitgekocht. Het zou alleen gaan om vrijwillige deelname, en het gold heus niet voor iedereen; het betrof vooral bedrijven in de buurt van Natura 2000-gebieden. De Veluwe is, u raadt het al, zo’n gebied.

Het klinkt hartstikke leuk, dat je als boer meteen achter de geraniums mag, maar mijn boerenverstand zegt dat die compensatie van de overheid nooit voldoende zal zijn om het uit te zingen tot aan je zelfgespaarde pensioen. Of zijn we de mijnsluiting in Limburg vergeten, waarbij geen arbeidsplaatsen verloren zouden gaan? Of de soepele omgang met de bewoners van het aardgasgebied in Groningen? Afijn, het spel is op de wagen. Als ik boer was zou ik m’n trekker startklaar houden.